Minimalny podatek dochodowy | CIT-8

Minimalny podatek dochodowy

Oprócz podatku CIT za 2025 r. podatnicy muszą przygotować się do zapłaty podatku minimalnego. Jego wymiar dotyczy podmiotów o niskich dochodach i relatywnie wysokich kosztach, które ograniczają wartość przychodu, czyli tego, co faktycznie było przez podmiot otrzymane lub postawione do jego dyspozycji z działalności operacyjnej (sprzedaży towarów, usług).

Podatku minimalnego nie opłacają podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych - PIT. Nie płacą go nie tylko, gdy prowadzą działalność na podstawie KPiR lub ryczałtu, lecz również w sytuacji, gdy zobowiązani są do prowadzenia pełnych ksiąg rachunkowych. Nie zapłacą go również spółki, których wspólnicy są wyłącznie podatnikami PIT (spółka cywilna, spółka jawna, która podlega pod PIT ze względu na charakter swoich udziałowców, spółka partnerska).

Podstawową cechą podatku minimalnego jest możliwość odliczenia jego wysokości od podatku CIT w kolejnych latach, niezależnie czy podatek ten wynika w jednostce przychodów kapitałowych, czy też przychodów innych niż kapitałowe. Odliczenia dokonuje się w zeznaniu za kolejno następujące po sobie 3 lata podatkowe następujące bezpośrednio po roku, w którym podatnik wpłacił minimalny podatek dochodowy. Brak podatku przez ten okres powoduje, że podatnik nie może go odliczyć. Oczywiście nie ma możliwości, aby podatku minimalnego nie płacić licząc, że w kolejnym roku wystąpi zysk i się kompensuje - brak zapłaty spowoduje naliczenie odsetek za zwłokę.

Odliczenie zapłaconego podatku może być zastosowane zarówno w sytuacji, gdy przez te kolejne 3 lata podatnik posiada dochód do 2% ( i musi ponownie opłacać podatek minimalny), jak i w sytuacji, gdy jego dochód w tych latach przekracza ten 2% i podatek minimalny już w tych kolejnych latach nie występuje.

Prawo odliczenia oznacza, że jeśli podatnik w ciągu 3 lat osiągnie zysk, to podatek minimalny wynosić będzie faktycznie 0 zł (bo odlicza się go od podatku do zapłaty, więc efektywnie 100% zapłaconego podatku staje się następnie odliczeniem podatkowym). Jeśli zysk nie wystąpi - trzeba się liczyć z efektywnym kosztem podatkowym.

Podatek minimalny znajduje zastosowanie dla przychodów uzyskanych od 1 stycznia danego roku. W przypadku gdy rok podatkowy podatnika jest dłuższy albo krótszy niż 12 miesięcy, kwotę limitu 3 mln zł, oblicza się mnożąc kwotę 250 000 zł przez liczbę rozpoczętych miesięcy roku podatkowego podatnika. W pozostałym zakresie obliczenie podatku minimalnego należy stosować.

e-Sprawozdanie finansowe wysyłka online do eKRS i KAS za 2025 w najnowszej wersji (v1-3)
e-Sprawozdania finansowe w najnowszej wersji (v1-3) dla jednostek mikro, małych, innych oraz e-Deklaracje CIT-8 przygotujesz i e-wyślesz w module programu fillup. Znajdziesz w nim także inne druki, formularze oraz wzory pism i umów, związane z zamknięciem roku podatkowego. W najnowszej wersji e-sprawozdań dodano m.in. automatyczny wybór schematu eSF, prosty system wyszukiwania i wypełniania not podatkowych czy też możliwość eksportowania plików w formacie XML ze starej wersji obecnego oprogramowania (schemat 1-2) i importu ich do fillup, w którym nastąpi automatyczne przekonwertowanie pliku do nowego schematu (1-3). CIT-8 i e-Sprawozdania finansowe w fillup działa, jak Księgowa chciała. Sprawdź!
Wyślij elektronicznie CIT-8 do e-deklaracje.gov.pl i e-Sprawozdanie finansowe do e-KRS i KAS online »

Wysokość podatku minimalnego

Jeśli okaże się, że podatek trzeba płacić (spełnione kryterium co do podmiotu oraz co do wysokości straty lub dochodu), należy obliczyć wysokość podatku. Jego wartość wynosi 10% podstawy opodatkowania, którą ustala się jako sumę trzech grup wartości:

1. kwoty odpowiadającej 1,5% wartości przychodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych osiągniętych przez podatnika w roku podatkowym oraz
2. kosztów finansowania dłużnego poniesionego na rzecz podmiotów powiązanych - w wartości przekraczającej kwotę współczynnika, obliczonego jako 30% różnicy między przychodami jednostki (z wyłączeniem jedynie przychodów odsetkowych) a kosztami jednostki (z wyłączeniem kosztów amortyzacji i kosztów finansowania dłużnego) oraz
3. kosztów o wartości przekraczającej o 3 mln zł kwotę wyliczoną wzorem, gdzie podstawą kwoty jest 5% różnicy przychodów (poza przychodami z odsetek) i kosztów (poza kosztami amortyzacji i kosztami odsetek).

Dla powyższej grupy wydatków chodzi o następującą sumę kosztów poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych lub z rajów podatkowych - z tytułu usług niematerialnych (doradczych, badania rynku, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze), opłat i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z praw lub wartości niematerialnych i prawnych, kosztów przeniesienia ryzyka niewypłacalności dłużnika z tytułu pożyczek, innych niż udzielonych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, w tym w ramach zobowiązań wynikających z pochodnych instrumentów finansowych oraz świadczeń o podobnym charakterze

Od tak obliczonej podstawy opodatkowania odlicza się wszelkie te obniżenia, które w danym roku obniżają podstawę opodatkowania podatnika z wyjątkiem ulgi za złe długi, tzn. z tytułu nierzetelnych płatności.

Podstawa opodatkowania obniżana jest również o:

• przychody, które są uwzględniane przy obliczaniu dochodu zwolnionego z podatku, uzyskiwanych z tytułu działalności w specjalnej strefie ekonomicznej lub określonej w decyzji o wsparciu, o której mowa w ustawie z dnia 10 maja 2018 r. o wspieraniu nowych inwestycji,
• przychody nieuwzględniane dla celów obliczenia straty oraz udziału dochodów w przychodach na potrzeby ustalenia, czy dany podmiot podlega minimalnemu podatkowi dochodowemu.

Podatnik może wybrać uproszczony sposób ustalania podstawy opodatkowania stanowiącej kwotę odpowiadającą 3% wartości osiągniętych przez podatnika w roku podatkowym przychodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych, przy czym o wyborze takiego sposobu ustalania podstawy opodatkowania podatnik informuje w zeznaniu CIT-8 składanym za rok podatkowy, za który dokonał takiego wyboru.

Podmioty, które nie płacą podatku minimalnego

Z obowiązku zapłaty wyłączeni zostali podatnicy:

1. w roku podatkowym, w którym rozpoczęli działalność, oraz w kolejno następujących po sobie dwóch latach podatkowych, następujących bezpośrednio po tym roku podatkowym (wyjątkiem są przekształcenia podmiotu);
2. będących przedsiębiorstwami finansowymi;
3. jeżeli w roku podatkowym uzyskali przychody niższe o co najmniej 30% w stosunku do przychodów uzyskanych w roku podatkowym bezpośrednio poprzedzającym ten rok podatkowy;
4. spółki płaskie co do struktury udziałowców, tj. których udziałowcami, akcjonariuszami albo wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne i jeżeli podatnik nie posiada: 
   a) bezpośrednio lub pośrednio, więcej niż 5%:
   – udziałów (akcji) w kapitale innej spółki lub
   – ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną,
   b) innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym;
5. wykonujący szczególny charakter działalności (np. działalność lecznicza, wydobycie kopalin, transport międzynarodowy statków morskich lub statków powietrznych);
6. wchodzących w skład grupy co najmniej dwóch spółek, w której jedna spółka posiada przez cały rok podatkowy bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 75% udział odpowiednio w kapitale zakładowym, kapitale akcyjnym lub udziale kapitałowym pozostałych spółek wchodzących w skład tej grupy, jeżeli:
   a) rok podatkowy spółek obejmuje ten sam okres oraz
   b) obliczony za rok podatkowy udział łącznych dochodów spółek w ich łącznych przychodach jest większy niż 2%
   - przy czym przy ustalaniu warunków, o których mowa w lit. a i b, uwzględnia się wszystkie spółki z grupy mające siedzibę lub zarząd na terytorium RP, lub należące do podatkowej grupy kapitałowej;
7. będących małymi podatnikami;
8. będących spółkami prowadzącymi gospodarkę komunalną, o których mowa w ustawie z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej;
9. którzy osiągnęli stosowny udział dochodów w przychodach w jednym z trzech lat podatkowych bezpośrednio poprzedzających rok podatkowy, za który należny jest minimalny podatek dochodowy, w wysokości co najmniej 2%;
10. postawieni w stan upadłości, likwidacji lub objęci postępowaniem restrukturyzacyjnym;
11. będący stroną umowy o współdziałanie, o której mowa w Ordynacji podatkowej;
12. będący instytucją finansową w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe, której podstawowym przedmiotem działalności jest świadczenie usług finansowych polegających na odpłatnym nabywaniu od wierzyciela wierzytelności powstałych w wyniku zawarcia umowy sprzedaży towarów lub świadczenia usług pomiędzy tym wierzycielem a dłużnikiem;
13. będących przedsiębiorstwami górniczymi otrzymującymi pomoc publiczną na podstawie ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego.

Kryterium niskich dochodów lub straty podatkowej

Podatek minimalny zapłacą wyłącznie podatnicy, którzy:

1. ponieśli stratę ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych albo
2. osiągnęli udział dochodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych, w przychodach innych niż z zysków kapitałowych w wysokości nie większej niż 1% (od 2023 r. 2%).

W efekcie podatnik musi:

1. wydzielić przychody z zysków operacyjnych i wszystkich pozostałych innych niż zyski kapitałowe i ustalić ich łączną wartość,
2. wydzielić wartość kosztów przypisanych w danym roku do przychody z zysków operacyjnych i wszystkich pozostałych innych niż zyski kapitałowe,
3. z grupy kosztów wyłączyć koszty wynikające z nabycia lub ulepszenia środków trwałych, a także kosztów odpisów amortyzacyjnych z tytułu tych środków trwałych (wyłączeniu podlegać mają jedynie koszty środków trwałych, natomiast nie odejmuje się wydatków na wartości niematerialne i prawne),
4. wynik określić jako stratę (koszt 2-3 jest niższy niż przychód z pkt 1); strata = podatek minimalny
5. jeśli wynik z pkt 4 jest dodatni (nie wystąpiła strata) określić czy udział dochodów (wynika pkt 4) w przychodach (pkt 1) nie przekracza 2% (kalkulacja udział = dochód x 100/przychód); udział dochodu do 2% łącznie z 2% = podatek minimalny; nie przewiduje się zasad zaokrągleń, w efekcie każdy wynik powyżej 2% pozwala unikać podatku minimalnego.

Czy dotyczy mnie podatek minimalny - podmioty zobowiązane do zapłaty

Podatek minimalny dotyczy dwóch grup podmiotów:

1. spółek będących podatnikami CIT i posiadających siedzibę lub zarząd w RP, tj:
   • spółek posiadających osobowość prawną, w tym też spółki europejskiej,
   • spółek kapitałowych w organizacji,
   • spółek:
   • komandytowych i spółek komandytowo-akcyjnych,
   • jawnych, jeżeli wspólnikami spółek jawnych nie są wyłącznie osoby fizyczne oraz spółka jawna nie złoży informacji o podatnikach podatku dochodowego od osób prawnych, oraz o podatnikach podatku dochodowego od osób fizycznych posiadających, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku tej spółki, o którym mowa odpowiednio w art. 5 ust. 1 albo o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1426, z późn. zm.2) ), lub aktualizacji tej informacji informacji w terminie 14 dni, licząc od dnia zaistnienia zmian w składzie podatników.
2. podatkowych grup kapitałowych.

Podatek obejmuje również nierezydentów polskich, prowadzących działalność poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład.